ΓΙΑ ΤΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΕΥΡΕΣΗΣ ΤΗΣ ΕΙΚΟΝΑΣ ΔΕΙΤΕ : ΕΔΩ
ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ ΑΠΟ ΤΗ ΣΕΙΡΑ ΟΜΙΛΙΩΝ : ΕΙΣ ΤΗΝ ΥΠΕΡΑΓΙΑΝ ΘΕΟΤΟΚΟΝ : ΟΜΙΛΙΑ 70η :
« Ἡ Θεοτόκος καί ἡ Πατρίδα μας. Κι ἄν τά ὄπλα εἶναι ἐκεῖνα πού ὑπερασπίζονται τήν πατρίδα μας, πάνω ἀπ’ αὐτά, ἡ Ἑλληνική ψυχή βάζει τήν Ὑπεραγία Θεοτόκο. Ἔτσι ἡ Παναγία μας συνεδέθη μέ τήν ζωή τοῦἜθνους μας, ὅπως ἀκόμα καί μέ τή ζωή τοῦ κάθε Ἕλληνος Χριστιανοῦ, σ’ αὐτήν ἀκόμα τήν καθημερινότητά του. Βλέπετε λέμε ‘’Παναγία μου! Σῶσε με Παναγία μου.’’Ἡ Παναγία μας στή ζωή τοῦ Ἐλληνικοῦ Ἔθνους! Ἡ Παναγία μας! Αὐτό κατ’ ἀρχάς φαίνεται στήν χιλιόχρονη ζωή τῆς Βυζαντινῆς Αὐτοκρατορίας. Δεσπόζει ἡ Θεοτόκος. Ὁ κύριος ναός βεβαίως, δηλαδή ἡ Ἁγιά Σοφιά, ὅπως ὁ λαός τήν λέει, ὁ ναός αὐτός, ὁ πρῶτος τῆς Βυζαντινῆς Αὐτοκρατορίας καί σύμβολο ταυτοχρόνως, εἶναι ἀφιερωμένος στήν τοῦ Θεοῦ Σοφίαν. Δηλαδή στό δεύτερο πρόσωπο τῆς Ἁγίας Τριάδος, τήν Ἐνυπόστατον Σοφίαν, τόν Ἰησοῦν Χριστόν, τόν Υἱόν τῆς Θεοτόκου. Καί κατόπιν καθιερώνονται πλεῖστοι ὅσοι ναοί, πρός τιμήν τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου. Σᾶς ὑπενθυμίζω, ὅταν ἡ Ἁγία Ἑλένη πήγαινε γιά τούς ἁγίους τόπους νά εὔρη τόν Τίμιον Σταυρόν, σέ μιά θαλασσοταραχή πηγαίνοντας, προσσήγισε τήν Πάρο. Καί ἔταξε πρός τήν Θεοτόκο καί εἶπε: ’’Παναγία μου, ἄν μᾶς βοηθήσεις ἐπιστρέφοντας, θά σοῦ κτίσω ναό.’’Βεβαίως ἡ ἴδια δέν ἔκτισε ναό, γιατί δέν πρόλαβε. Ὁ ναός ὅμως ἐκτίσθη. Ὁ γνωστός τῆς Ἑκατονταπυλιανῆς. Ἔτσι ἡ Παναγία μας προβάλλεται ὡς Ὑπέρμαχος Στρατηγός τοῦ Βυζαντινοῦ κράτους. Ὅλα τά ὄπλα καί οἱ πολιτικοί καί τά πάντα εἶναι κάτω ἀπ’ αὐτήν. Στήν κορυφή πάντοτε εἶναι τό πανάγιο πρόσωπό της. Κι ὅταν τό κράτος κινδυνεύει τότε τῆς ἀφιερώνει τόν Ἀκάθιστο Ὕμνο. Εἶναι πασίγνωστος ὁ ὕμνος πού λέμε σέ κάθε εὐκαιρία καί μάλιστα στούς Χαιρετισμούς τήν Μ. Τεσσαρακοστή. ‘’Τῇ Ὑπερμάχῳ Στρατηγῷ τὰ νικητήρια, ὡς λυτρωθεῖσα τῶν δεινῶν εὐχαριστήρια, ἀναγράφω σοι ἡ πόλις σου, Θεοτόκε· ἀλλ' ὡς ἔχουσα τὸκράτος ἀπροσμάχητον, ἐκ παντοίων με κινδύνων ἐλευθέρωσον, ἵνα κράζω σοί· Χαῖρε Νύμφη ἀνύμφευτε.’’Δηλαδή σέ σένα ὦ Θεοτόκε, τήν Ὑπέρμαχον Στρατηγόν, ἀποδίδω μέ εὐγνωμοσύνη, τήν ἔνδοξον νίκην, ἐγώ ἡ Πόλις σου, ἐπειδή μέ τήν δική σου βοήθεια ἀπηλλάγην ἀπό τίς φοβερές συμφορές, πού ἤρχοντο ἐναντίον μου. Σύ δέ, πού ἡ δύναμίς σου εἶναι ἀκατανίκητος, ἐλευθέρωσέ με ἀπό παντοειδεῖς κινδύνους, ὥστε νά ἀναφωνῶπρός Ἐσένα· Χαῖρε Νύμφη ἀνύμφευτε.
Θά μπορούσαμε ἀγαπητοί μου νά ποῦμε ὅτι ὁ ὕμνος αὐτός πρός τήν Ὑπεραγίαν Θεοτόκον, εἶναι ἕνας -οὕτως εἰπεῖν- δεύτερος Ἐθνικός ὕμνος τῶν Βυζαντινῶν, μετά τό «Σῶσον Κύριε τόν λαόν Σου». Τόση ἦταν ἡ ἀγάπη τῶν Βυζαντινῶν πρός τήν Ὑπεραγίαν Θεοτόκον. Κατά τήν παράδοση, ἐνῶ ἡ αὐτοκρατορία εἶχε πράξει πλῆθος ἁμαρτιῶν, κι ὁ Κύριος Ἰησοῦς ἤθελε νά τήν τιμωρήσει καταστρέφοντάς την, ἡ Ὑπεραγία Θεοτόκος μεσίτευσε στόν Υἱό της, νά ἀναβάλλει τήν τιμωρία τῆς πόλεως. Ὅπως κάποτε ἔκανε ὁπροφήτης Ἰεζεκιήλ γιά τήν Ἱερουσαλήμ. Ἐκεῖνα τά φοβερά λόγια τοῦ Θεοῦ -τοῦ Θεοῦ Λόγου πάλι- καί στήν Παλαιά Διαθήκη πού ἀπάντάει στόν προφήτη : πέρας ἥκει, (τό τέλος ἔρχεται) τὸ πέρας ἥκει ἐπὶ τὰς τέσσαρας πτέρυγας τῆς γῆς. (τό τέλος ἦλθε στά τέσσερα σημεῖα τοῦ ὁρίζοντος, κατά τήν μεταφοράν, τῆς Βυζαντινῆς Αὐτοκρατορίας )ἥκει τὸ πέρας ἐπὶ σὲ τὸν κατοικοῦντα τὴν γῆν, ἥκει ὁ καιρός, (ἔρχεται ὁ καιρός) ἤγγικεν ἡ ἡμέρα, (πλησίασε ἡ ἡμέρα) ...νῦν ἐγγύθεν ἐκχεῶ τὴν ὀργήν μου ἐπὶ σὲ καὶ συντελέσω τὸν θυμόν μου ἐν σοὶ καὶ κρινῶσε (θά σέ κρίνω) ἐν ταῖς ὁδοῖς σου (στόν τρόπο μέ τόν ὁποῖο ἔζησες) καὶ δώσω ἐπὶ σὲ πάντα τὰ βδελύγματά σου· 6 οὐφείσεται ὁ ὀφθαλμός μου, οὐδὲ μὴ ἐλεήσω, 1Ὁ προφήτης τότε ἐσίγησε διά τόν παλαιόν Ἰσραήλ. Καί ἡ Παναγία, κατά τήν Παράδοσιν, ἐσίγησε. Δέν εἶχε πλέον τίποτε νά πεῖ. Διότι ξεχείλισε τό ποτήρι, θά λέγαμε, τῶν ἁμαρτιῶν τῆς Βυζαντινῆς Αὐτοκρατορίας, γιά νά ἔλθει πάλι νά ξεχειλίσει τώρα τό ποτήριτῆς ὀργῆς τοῦ Θεοῦ.
Ἔτσι, ἐνῶ ἡ Πόλις ἀπήλαυσε τήν εὔνοια τῆς Θεοτόκου καί τήν προστασία της, τώρα ἔπρεπε νά τιμωρηθεῖ. Ἐπηκολούθησε ἡ Τουρκική κατοχή. Τετρακόσια ὁλόκληρα χρόνια. Καί ἡ Θεοτόκος δέν ἔφησε τόν Ἑλληνικό λαό. Διότι ἡ τιμωρία τῆς Βυζαντινῆς Αὐτοκρατορίας, δέν ἦταν τιμωρία καταδικαστική. Ἀλλά ἦταν τιμωρία πρός ἐπανόρθωσιν. Γι’ αὐτό ἀκριβῶς βρήκαμε πάλι πίσω τήν ἐλευθερία μας. Γιά νά δεῖτε τί σημαίνει τιμωρία καταδικαστική ἑνός λαοῦ, σας θυμίζω τήν αὐτοκρατορία τῆς Βαβυλῶνος· πού ὁ Θεός ἤδη προαναγγέλλει ὅτι θά τιμωρηθεῖ ἡ Βαβυλών καταδικαστικά. Καί πράγματι μέσα στήν ἱστορία ἡ Βαβυλών ὡς ταυτότητα ἐξηφανίσθη. Ὄχι ὅμως καί ἡ Ἐλλάς. Ἡ Ἑλλάς ἐτιμωρήθη. Ἡ Βυζαντινή Ατοκρατορίας συρρικνώθηκε, ἐσμικρύνθη ἀλλά ὄχι καταδικαστικά. Ἐξηφανίσθη. Βλέπετε τά χρόνια πολύ πρίν τό 1453, ἤδη κανα-δυό δεκαετίες πιό μπροστά ὑπεδουλώθη ἡ Ἑλλάς. Καί ἡ Θεσσαλία. Ἡ Μ. Ἀσία πρό πολλῶν δεκαετιῶν πίσω εἶχε ὑποδουλωθεῖστους Τούρκους. Καί διαρκῶς ἐσυρρικνοῦτο ἡ Βυζαντινή Αὐτοκρατορία, ὥσετ ἔφθασε νά μείνει ὡς αὐτοκρατορία μόνο μία πόλις. Ἡ Κωνσταντινούπολις. Κι αὐτή ἔπεσε τό 1453. Ἔτσι ἐπηκολούθησαν 400 χρόνια Τουρκικῆς κατοχῆς.
Ἀλλά ἡ Θεοτόκος δέν ἄφησε τόν Ἑλληνικό λαό της. Κι ἐνῶ στά 1821 ξεσηκώνεται ὁ Ἑλληνισμός, στά 1822, ἕνα χρόνο μετά, κατόπιν ὑποδείξεως τῆς ἰδίας τῆς Θεοτόκου, βρίσκεται θαμμένη ἡ σεπτή της εἰκόνα στήν νῆσο Τῆνο.Γιά νά γίνει ἡ σεπτή της εἰκόνα, τό πανελλήνιο σύμβολο ὅλων τῶν Ἑλλήνων, πρός αὐτό τό πανάγιο πρόσωπό της. Καί εἶναι χαρακτηριστικό ὅτι ἡ εἰκόνα αὐτή ... εἶναι πολύ μικρή στό μέγεθος, εἰκονίζει τόν Εὐαγγελισμό τῆς Θεοτόκου. Δέν εἶναι τυχαῖο. Θεωρήθηκε τό χαρούμενο μήνυμα τῆς ἀπελευθέρωσης τῆς Ἑλλάδος. Γι’ αὐτό γιορτάζουμε τήν 25η Μαρτίου καί τόν Εὐαγγελισμό τό δικό της γιά τήν ἀνθρωπότητα, ὅτι θά ἔλθει νά Ἐνανθρωπήσει ἀνάμεσά μας ὁ Υἱός τοῦ Θεοῦ, ἀλλά καί τήν ἀπελευθέρωση τῆς Ἑλληνικῆς μας πατρίδος. Ἔτσι ἡ Παναγία μας ἀγαπητοί ἐβοήθησε καί ξαναγινήκαμε κράτος».