Την Τετάρτη της έκτης εβδομάδας μετά το Πάσχα εορτάζουμε την Απόδοση της εορτής του Πάσχα. Αν και οι περισσότερες εορτές έχουν τη απόδοση τους την όγδοη ημέρα, η Απόδοση του Πάσχα εορτάζεται την 39η ημέρα.
ΑΚΟΛΟΥΘΙΑ ΟΡΘΡΟΥ ΚΑΙ ΘΕΙΑΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ : ΕΔΩ
ΤΙ ΣΗΜΑΙΝΕΙ ΑΠΟΔΟΣΗ ΕΟΡΤΗΣ ;
Απόδοση στὴν ἐκκλησιαστικὴ γλώσσα σημαίνει τὴν μετὰ πάροδο ὀκτὼ συνήθως ἡμερῶν ἐπανάληψη τῆς ἑορτῆς ποὺ μʼ αὐτὸν τὸν τρόπο ἡ διάρκειά της παρατείνεται μεθεορτίως μέχρις αὐτὴ τὴν ἡμέρα.
Αὐτὸ σημαίνει ὅτι ὁ ἑορτασμὸς δὲν εἶναι στιγμιαῖος. Γιορτάσαμε ἀνήμερα καὶ τελειώσαμε. Εἶναι τόσο μεγάλο τὸ γεγονὸς ποὺ δὲν γίνεται νὰ τὸ ἀφομοιώσουμε σὲ μία μόνο ἡμέρα. Σκεφτεῖτε ὅτι τὸ Πάσχα τὸ ζοῦμε γιὰ σαράντα ὁλόκληρες ἡμέρες. Ἀποδίδουμε, δηλαδὴ, τὴν ἑορτὴ μετὰ ἀπὸ σαράντα ἡμέρες. Ζήσαμε κι εὐχαριστηθήκαμε καὶ θυμηθήκαμε ὅλα αὐτὰ τὰ γεγονότα γιὰ πολὺ καιρὸ ἔτσι ὥστε νὰ τὰ ἐμπεδώσουμε. Κι ἔτσι εἴμαστε σὲ θέση νὰ κατευοδώσουμε αὐτὸ τὸ γεγονὸς ποὺ γιορτάσαμε.
Ἐπιτρέψτε μου, νὰ μεταφράσω ἐλεύθερα τὴ λέξη ἀπόδοση μὲ τὴ λέξη κατευόδιο. Κατευοδώνουμε τὴ γιορτὴ κι εὐχόμαστε πάλι, τὸν κατάλληλο χρόνο, νὰ ἐπιτρέψει ὁ Θεὸς νὰ ξαναγιορτάσουμε.
Αὐτὸ σημαίνει ὅτι ὁ ἑορτασμὸς δὲν εἶναι στιγμιαῖος. Γιορτάσαμε ἀνήμερα καὶ τελειώσαμε. Εἶναι τόσο μεγάλο τὸ γεγονὸς ποὺ δὲν γίνεται νὰ τὸ ἀφομοιώσουμε σὲ μία μόνο ἡμέρα. Σκεφτεῖτε ὅτι τὸ Πάσχα τὸ ζοῦμε γιὰ σαράντα ὁλόκληρες ἡμέρες. Ἀποδίδουμε, δηλαδὴ, τὴν ἑορτὴ μετὰ ἀπὸ σαράντα ἡμέρες. Ζήσαμε κι εὐχαριστηθήκαμε καὶ θυμηθήκαμε ὅλα αὐτὰ τὰ γεγονότα γιὰ πολὺ καιρὸ ἔτσι ὥστε νὰ τὰ ἐμπεδώσουμε. Κι ἔτσι εἴμαστε σὲ θέση νὰ κατευοδώσουμε αὐτὸ τὸ γεγονὸς ποὺ γιορτάσαμε.
Ἐπιτρέψτε μου, νὰ μεταφράσω ἐλεύθερα τὴ λέξη ἀπόδοση μὲ τὴ λέξη κατευόδιο. Κατευοδώνουμε τὴ γιορτὴ κι εὐχόμαστε πάλι, τὸν κατάλληλο χρόνο, νὰ ἐπιτρέψει ὁ Θεὸς νὰ ξαναγιορτάσουμε.
Πηγή:Ψαλτολόγιον
Κατά την απόδοση εορτής τελείται η εορτή (Θεία Λειτουργία) πανηγυρικά όπως και την πρώτη μέρα αυτής.
Συνήθως η απόδοση εορτής γίνεται μετά από οκτώ ημέρες. Ουσιαστικά δηλαδή παρατεινεται η εορτή. Απόδοση έχουν μόνο οι Μεγαλύτερες Εορτές της Εκκλησίας μας.
Πως προέκυψε όμως η απόδοση των εορτών;Πρόκειται για μια «κληρονομιά» του Μωσαϊκού Νόμου.
Με ρητή διάταξη του Μωσαϊκού Νόμου, οι μεγάλες Ισραηλιτικές εορτές διαρκούσαν 8 ημέρες. (Έξοδος 2/β: 15-19, Λευϊτικό 23/κγ: 36-39 και Αριθμοί 29/κθ: 35). Αυτή τη συνήθεια την κληρονόμησε και η Χριστιανική λατρεία. Από πολύ ενωρίς επικρατούσε η συνήθεια, (τουλάχιστον στην Εκκλησία των Ιεροσολύμων), να παρατείνεται ο εορτασμός των μεγάλων Χριστιανικών εορτών του Πάσχα, των Επιφανείων και της Πεντηκοστής για οκτώ ημέρες.
Από θεολογικής πλευράς, αυτή η παράταση αποτελεί και μια υπέρβαση του ιστορικού/λειτουργικού χρόνου και μια πρόγευση της αιωνιότητας.
Μερικά παραδείγματα:
*Η γιορτή των Γενεσίων της Θεοτόκου (8 Σεπτεμβρίου) αποδίδεται την 12η, λόγω της εορτής της Υψώσεως του τιμίου Σταύρου που πλησιάζει, η οποία πάλι αποδίδεται κανονικά την 21η Σεπτεμβρίου.
*Η γιορτή των Εισοδίων διαρκεί από την 21η μέχρι την 25η Νοεμβρίου,
Συνήθως η απόδοση εορτής γίνεται μετά από οκτώ ημέρες. Ουσιαστικά δηλαδή παρατεινεται η εορτή. Απόδοση έχουν μόνο οι Μεγαλύτερες Εορτές της Εκκλησίας μας.
Πως προέκυψε όμως η απόδοση των εορτών;Πρόκειται για μια «κληρονομιά» του Μωσαϊκού Νόμου.
Με ρητή διάταξη του Μωσαϊκού Νόμου, οι μεγάλες Ισραηλιτικές εορτές διαρκούσαν 8 ημέρες. (Έξοδος 2/β: 15-19, Λευϊτικό 23/κγ: 36-39 και Αριθμοί 29/κθ: 35). Αυτή τη συνήθεια την κληρονόμησε και η Χριστιανική λατρεία. Από πολύ ενωρίς επικρατούσε η συνήθεια, (τουλάχιστον στην Εκκλησία των Ιεροσολύμων), να παρατείνεται ο εορτασμός των μεγάλων Χριστιανικών εορτών του Πάσχα, των Επιφανείων και της Πεντηκοστής για οκτώ ημέρες.
Από θεολογικής πλευράς, αυτή η παράταση αποτελεί και μια υπέρβαση του ιστορικού/λειτουργικού χρόνου και μια πρόγευση της αιωνιότητας.
Μερικά παραδείγματα:
*Η γιορτή των Γενεσίων της Θεοτόκου (8 Σεπτεμβρίου) αποδίδεται την 12η, λόγω της εορτής της Υψώσεως του τιμίου Σταύρου που πλησιάζει, η οποία πάλι αποδίδεται κανονικά την 21η Σεπτεμβρίου.
*Η γιορτή των Εισοδίων διαρκεί από την 21η μέχρι την 25η Νοεμβρίου,
των Χριστουγέννων από την 25η μέχρι την 31η Δεκεμβρίου
και της Μεταμορφώσεως από την 6η μέχρι της 13η Αύγουστου.
*Η Θεομητορική γιορτή της Υπαπαντής, εάν μεν συμπέσει στην Τεσσαρακοστή, αποδίδεται αυθημερόν, εάν όμως προηγηθεί απ’ αυτή, τότε οι ημέρες του εορτασμού και η απόδοση εξαρτώνται από το πόσο κοντά είναι προς εκείνη.
*Η γιορτή του Ευαγγελισμού, (λόγω Μ.Τεσσαρακοστής), αποδίδεται αυθημερόν, όμως συμπληρώνεται στις 26, δηλαδή στη Σύναξη του Αρχαγγέλου Γαβριήλ.
*Η Απόδοση του Πάσχα γίνεται την παραμονή της Αναλήψεως του Κυρίου
*Η Θεομητορική γιορτή της Υπαπαντής, εάν μεν συμπέσει στην Τεσσαρακοστή, αποδίδεται αυθημερόν, εάν όμως προηγηθεί απ’ αυτή, τότε οι ημέρες του εορτασμού και η απόδοση εξαρτώνται από το πόσο κοντά είναι προς εκείνη.
*Η γιορτή του Ευαγγελισμού, (λόγω Μ.Τεσσαρακοστής), αποδίδεται αυθημερόν, όμως συμπληρώνεται στις 26, δηλαδή στη Σύναξη του Αρχαγγέλου Γαβριήλ.
*Η Απόδοση του Πάσχα γίνεται την παραμονή της Αναλήψεως του Κυρίου
ΠΗΓΗ : ΕΔΩ