Τετάρτη 17 Απριλίου 2019

Ο ΑΚΑΝΘΙΝΟΣ ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ ΠΟΥ ΑΠΟΘΗΣΑΥΡΙΖΕΤΑΙ ΣΤΗΝ ΠΑΝΑΓΙΑ ΤΩΝ ΠΑΡΙΣΙΩΝ

Ο ακάνθινος στέφανος του Χριστού που αποθησαυρίζεται στην Παναγία των Παρισίων.Η γυάλινη λειψανοθήκη επιτρέπει τη θέα προς τον ίδιο τον ακάνθινο στέφανο.

 Σύμφωνα με τις διαθέσιμες ιστορικές πηγές, ο Ακάνθινος Στέφανος περιήλθε στην κατοχή των Σταυροφόρων  το 1204. Αγοράστηκε το 1238 από τον Λουδοβίκου Θ΄ή Άγιο Λουδοβίκο (25 Απριλίου 1214 - 25 Αυγούστου 1270) που ήταν βασιλιάς της Γαλλίας (1226-1270) και σήμερα βρίσκεται στον Θησαυρό της Παναγίας των Παρισίων.

  Η αγορά έγινε προκειμένου να εδραιώσει τη φήμη του Παρισιού ως ένα από τα μεγαλύτερα θρησκευτικά κέντρα στον κόσμο, κάτι που θα του έδινε μεγάλη αξία στην εποχή του. Ο Ακάνθινος Στέφανος ήταν από εκεί και πέρα στενά συνδεδεμένος με τη γαλλική βασιλική οικογένεια. Ο Λουδοβίκος Θ΄ αποσπούσε αγκάθια από τον Ακάνθινο Στέφανο και τα έστελνε σε άλλους ηγεμόνες ως δώρα μέσα σε λειψανοθήκες ή φυλαχτά. Η πρακτική αυτή συνεχίστηκε επίσης με τους διάδοχους βασιλείς της Γαλλίας. Έτσι τα αγκάθια του Ακάνθινου Στέφανου χρησιμοποιήθηκαν για να προωθήσουν τις σχέσεις και την επιρροή της γαλλικής μοναρχίας. Η διάδοση των δώρων με αγκάθια από τον Ακάνθινο Στέφανο του Χριστού συνέβαλε και στην επιθυμία. Όλοι ήθελαν πια να αποκτήσουν ένα.

 Θα είχε οπωσδήποτε εξαιρετικό ενδιαφέρον να καταλογογραφήσει κάποιος όλες τις Ιερές Άκανθες του κόσμου ανατρέχοντας στα αρχεία και σε ιστορικά έγγραφα, έτσι ώστε να έχουμε μία συνολική εικόνα του αριθμού τους, των τόπων όπου πιθανόν αυτές βρίσκονται και άλλες σχετικές λεπτομέρειες που θα επιτρέψουν περαιτέρω αναλύσεις και άλλου είδους έρευνες και μελέτες.

Το φαινομενικά τεράστιο αυτό έργο έρχονται να καλύψουν μερικές σύγχρονες έρευνες που εκδόθηκαν πρόσφατα σε βιβλίο.

Να υπενθυμίσουμε εδώ ότι ο Ferdinand de Mély στο έργο του Exuviae sacrae Constantinopolitanae, Paris, 1904, παραπέμπει σε μία μαρτυρία του Pierre d’Avoir (14ος αιώνας) που λέει ότι ένα αγκάθι που άγγιξε ένα αυθεντικό αγκάθι από τον Ακάνθινο Στέφανο θεωρούνταν και αυτό με τη σειρά του αυθεντικό "Unam de spinis quae fuit apposita coronae spinae nostri Redemptoris".
   
Σύμφωνα επίσης με τον ίδιο συγγραφέα (Ferdinand de Mély), οι χριστιανοί προσκυνητές των Αγίων Τόπων μαδούσαν τους θάμνους Ziziphus spina-christi από τα αγκάθια τους που βρίσκονταν κοντά στον Γολγοθά και τα έπαιρναν ως αναμνηστικά. Αυτό προκαλούσε κάποια εκούσια ή ακούσια σύγχυση, αφού μετά από κάποιο χρονικό διάστημα θεωρούνταν και αυτά αυθεντικά. Ίσως και κάποιοι ηθελημένα εξαπάτησαν μερικούς παρουσιάζοντάς τους τέτοιου είδους αγκάθια ως αυθεντικές Ιερές Άκανθες από τον Ακάνθινο Στέφανο του Χριστού.
 
 
 Τα αγκάθια του θαμνόδεντρου Ziziphus spina-christi.
Προσέξτε ότι βγάζει διπλά αντίθετα αγκάθια, το ένα μεγαλύτερο και ευθύ,
ενώ το άλλο μικρό και καμπύλο. Το χαρακτηριστικό αυτό συναντάται
και στα κλαδιά με ιερές άκανθες που σώζονται στην Ευρώπη.
 
Αξίζει να σημειωθεί ότι στις βυζαντινές αγιογραφίες της σταύρωσης αλλά και της άκρας ταπείνωσης, ο Χριστός δεν εικονίζεται με ακάνθινο στεφάνι εκτός από ελαχιστότατες εξαιρέσεις. Αντίθετα η αναγεννησιακή αγιογραφία ιστορεί την σταύρωση με τον Χριστό να φορά πάντα το ακάνθινο στεφάνι.
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 Ομοίωμα του Ακάνθινου Στέφανου του Χριστού.
Η βάση είναι από άχυρο, ενώ τα κλαδιά με τα αγκάθια είναι από τα είδη:
Ziziphus spina-christi και Rhamnus lycioides.
 Θεωρείται σήμερα βέβαιο ότι ο Ακάνθινος Στέφανος είχε αυτή τη μορφή
και όχι τη γνωστή μορφή της Δυτικής εικονογραφίας ή των κινηματογραφικών έργων.
 
 
 ΠΗΓΗ ΜΕΡΟΥΣ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗΣ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ : ΛΕΙΨΑΝΟΘΗΚΗ