Η ΚΥΡΑ ΤΗΣ ΡΩ

           Η κυρά της Ρω, (Δέσποινα Αχλαδιώτου), ύψωνε για 40 χρόνια την Ελληνική Σημαία στη βραχονησίδα όπου έμεινε μόνιμα, μια ανάσα από τα τουρκικά παράλια.

       Το 1927, εγκαταστάθηκαν στη Ρω μόνιμα ο Κώστας και η Δέσποινα Αχλαδιώτου για να ασχοληθούν με την κτηνοτροφία, εντελώς μόνοι τους μέχρι το 1940. Τη χρονιά εκείνη όμως αρρώστησε βαριά ο Κώστας Αχλαδιώτης. Η φωτιά που άναψε η γυναίκα του για να ειδοποιήσει με σινιάλα καπνού τους κατοίκους του Καστελλόριζου και τους παραπλέοντες ψαράδες δεν έγινε εγκαίρως αντιληπτή. Ο σύζυγός της άφησε την τελευταία του πνοή μέσα σε μια ψαρόβαρκα που τον είχε παραλάβει καθυστερημένα για να τον μεταφέρει στο γιατρό του Καστελόριζου.

      Η Ρω ή Άγιος Γεώργιος είναι μια νησίδα έκτασης 1,6 τ.χιλ. που βρίσκεται δυτικά του Καστελόριζου και σε απόσταση περίπου 5,5 χιλιομέτρων από τις τουρκικές ακτές.   Σήμερα κατοικείται ουσιαστικά από μικρό απόσπασμα του Ελληνικού Στρατού, το οποίο έχει ως κύριο μέλημα να υψώνει κάθε μέρα και να προστατεύει την Ελληνική σημαία, συνεχίζοντας έτσι την παράδοση της Κυράς της Ρω.

Η Ρω όπως φαίνεται από τον τουρκικό δρόμο

       Η κυρά της Ρω φρόντισε μόνη της για την ταφή του συντρόφου της. Έπειτα, γύρισε πάλι στη Ρω, αυτή τη φορά με τη γριά μητέρα της, όπου πέρασε τα χρόνια της κατοχής. Εκεί θα προσέφερε υπηρεσίες σε στρατιώτες του Ιερού Λόχου. Με «δυνατή φωνή και γοργή περπατησιά», όπως την περιγράφει ο βιογράφος της Κυριάκος Χονδρός, δεν εγκατέλειψε ποτέ το νησί, ακόμα κι όταν το Καστελόριζο, που βομβαρδίστηκε από τους Άγγλους στη συνθηκολόγηση της Ιταλίας, το 1943, ερήμωσε σχεδόν από τους κατοίκους του, εκ των οποίων οι περισσότεροι εξαναγκάστηκαν να πάρουν το δρόμο της προσφυγιάς.

      Μετά το τέλος του Β' Παγκόσμιου Πόλεμου, τα Δωδεκάνησα και μαζί μ' αυτά και το Καστελόριζο και όλες οι παρακείμενες νησίδες και βραχονησίδες, σύμφωνα με τη Συνθήκη των Παρισίων της 10ης Φεβρουαρίου 1947, περιήλθαν στην Ελλάδα. Η μοίρα της Ρω ήταν λοιπόν αναπόσπαστα συνδεδεμένη μ' αυτήν του Καστελόριζου.

        Στις  13 Σεπτεμβρίου του 1943, για πρώτη φορά Ελληνικό αντιτορπιλικό, το «Παύλος Κουντουριώτης», κατέπλευσε στο Καστελόριζο, όπου βομβαρδίστηκε μέχρι τις 19 Νοεμβρίου 1943 από Γερμανικά στούκας. Οι κάτοικοι αναγκάστηκαν πάλι να φύγουν με συμμαχικά πλοία είτε προς Κύπρο είτε προς τις μικρασιατικές ακτές. Ωστόσο, η Κυρά της Ρω παρέμεινε στο νησί να υψώνει κάθε πρωί την Ελληνική σημαία, προσφέροντας τη βοήθεια της σε Ιερολοχίτες που βρήκαν καταφύγιο εκεί. Με τη λήξη του πολέμου, ορισμένοι κάτοικοι επέστρεψαν στο Καστελόριζο κατά ομάδες.

      Οι περιπέτειες για την Κυρά της Ρω δεν τελείωσαν με την απελευθέρωση. Τον Αύγουστο του 1975, ο Τούρκος δημοσιογράφος Ομάρ Κασάρ και δύο ακόμα άτομα, παρακολουθώντας τη Ρω και εκμεταλλευόμενοι την ολιγοήμερη απουσία της Δέσποινας Αχλαδιώτου για λόγους υγείας, αποβιβάστηκαν εκεί και τοποθέτησαν πάνω σ' ένα κοντάρι 4 μέτρων τη σημαία τους. Η Κυρά της Ρω την κατέβασε αμέσως, όταν γύρισε. Στη 1η Σεπτεμβρίου του 1975, κατάπλευσε στο Καστελόριζο το ανθυποβρυχιακό σκάφος «Γ. Πεζόπουλος» για συμπαράσταση στην κυρά της Ρω. Όμως δεύτερη Τουρκική σημαία τοποθετήθηκε αυτή τη φορά στη νήσο Στρογγύλη απέναντι στα νότια του Καστελόριζου.

        Όπως είχε πει η ίδια: «Τα ξερονήσια του Καστελόριζου και της Ρω τα αγαπώ. Έμεινα μόνη μου το 1943 στο Καστελόριζο με την τυφλή μου μάνα, όταν έφευγαν όλοι οι κάτοικοι του νησιού στη Μέση Ανατολή και στην Κύπρο. Με την ελληνική σημαία υψωμένη και την αγάπη για την Ελλάδα βαθιά ριζωμένη μέσα μου πέρασα όλες τις κακουχίες. Βέβαια η ζωή στη Ρω δεν είναι και τόσο ευχάριστη, αλλά νιώθεις πιο πολύ την Ελλάδα, χαμένος όπως είσαι στο πέλαγος, λίγες εκατοντάδες μέτρα από τις Τούρκικες ακτές. Την ελληνική σημαία θέλω να μου τη βάλουν στον τάφο μου».

        Σε ηλικία 92 ετών η Δέσποινα Αχλαδιώτη, «Κυρά της Ρω» πέθανε στο νοσοκομείο της Ρόδου. Η επιθυμία της εκπληρώθηκε, τάφηκε στο ξερονήσι της δίπλα στον ιστό της ελληνικής σημαίας με τιμές εθνικής ηρωίδας.

Εκπομπή του Φρέντυ Γερμανού αφιερωμένη στην Κυρά της Ρω

Στο συγκεκριμένο επεισόδιο της σειράς «ΕΚΠΟΜΠΕΣ ΠΟΥ ΑΓΑΠΗΣΑ» προβάλλεται η εκπομπή του ΦΡΕΝΤΥ ΓΕΡΜΑΝΟΥ «ΠΟΡΤΡΑΙΤΟ ΤΗΣ ΠΕΜΠΤΗΣ» (1976), αφιερωμένη στην ακρίτισσα ΔΕΣΠΟΙΝΑ ΑΧΛΑΔΙΩΤΗ, γνωστή ως Κυρά της Ρω, η οποία ύψωνε την ελληνική σημαία στο νησάκι της Ρω από το 1943 μέχρι το θάνατό της. Περιέχεται συνέντευξη της ΔΕΣΠΟΙΝΑΣ ΑΧΛΑΔΙΩΤΗ στον ΦΡΕΝΤΥ ΓΕΡΜΑΝΟ για τη ζωή και τη δράση της στη Ρω και για το Καστελόριζο. Καλεσμένοι της εκπομπής, ο ναύαρχος ΜΙΧΑΗΛ ΑΓΑΠΗΤΟΣ και ο αξιωματικός ΝΙΚΟΣ ΠΑΓΙΑΣ. Περιλαμβάνεται επίσης, οπτικοακουστικό υλικό με στιγμιότυπο από τη βράβευση της ΔΕΣΠΟΙΝΑΣ ΑΧΛΑΔΙΩΤΗ για την προσφορά της από το Πολεμικό Ναυτικό στο Καστελόριζο το 1975.