Τρίτη 14 Φεβρουαρίου 2017

Η ΑΝΑΣΤΗΛΩΣΗ ΤΟΥ ΠΑΝΑΓΙΟΥ ΤΑΦΟΥ



    Όλα ξεκίνησαν περίπου πριν από ένα χρόνο, όταν ξαφνικά η Ισραηλινή αστυνομία πήγε στον Πανάγιο Τάφο και απαίτησε από το Ελληνορθόδοξο Πατριαρχείο να απαγορεύσει την επίσκεψη των πιστών στο Ιερό Κουβούκλιο, με την δικαιολογία ότι είναι ακατάλληλο και υπάρχει κίνδυνος να καταρρεύσει.
     Η αναστάτωση που έφερε αυτή η παρέμβαση των Ισραηλινών αρχών στο Πατριαρχείο Ιεροσολύμων, ήταν η αιτία σήμερα να ζούμε τις ιστορικές στιγμές του ανοίγματος του Τάφου Του Χριστού, της αναστήλωσης του μνημείου του Ιερού Κουβουκλίου και παράλληλα να αποκαλύπτονται τόσα στοιχεία που έχουν να κάνουν με τα γεγονότα που καταγράφηκαν στην περιοχή, σχετικά με την Ταφή του Χριστού.
       Ο Πατριάρχης Ιεροσολύμων κκ Θεόφιλος αμέσως μετά την παρέμβαση αυτή πήρε την απόφαση μαζί με τους υπόλοιπους αγιοταφίτες, να γίνει μελέτη στο Ιερό Κουβούκλιο προκειμένου να ερευνηθεί αν θα πρέπει να γίνουν αναστηλώσεις και επεμβάσεις.
      Το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο ανέλαβε την μελέτη και αποφάνθηκε ότι υπήρχε κίνδυνος ο Ιερός βράχος να καταρρεύσει από την κρυστάλλωση των αλάτων και όλα τα φορτία των προσκυνητών, τις αναπνοές, τη θερμότητα από τα κεριά και γενικά τον εμπλουτισμό με υγρασία τα οποία υφίστανται. Ο λόγος αυτός αλλά και όλα τα στοιχεία της επιστημονικής ομάδας που είχε την ευθύνη της μελέτης, ώθησαν τον Πατριάρχη Ιεροσολύμων να ζητήσει τελικά, να γίνει αναστήλωση του Μνημείου.
     Οι τρεις κοινότητες, Φραγκισκανοί, Αρμένιοι και Έλληνες, μετά από 200
ολόκληρα χρόνια αποφάσισαν να συνεργαστούν και να προχωρήσουν στο έργο της αναστήλωσης αφού εκτός από τους Έλληνες που έχουν τα δικαιώματα στον Πανάγιο Τάφο, οι Αρμένιοι και οι Φραγκισκανοί έχουν επίσης δικαίωμα στην χρήση, οπότε απαιτούνταν η σύμφωνη γνώμη τους.
Το έργο ξεκίνησε τον Ιούλιο και θα ολοκληρωθεί τον Μάρτιο, με στόχο το φετινό Πάσχα, του 2017, η αφή του αγίου Φωτός να γίνει κανονικά.

Εργοτάξιο ο Πανάγιος Τάφος
     Ένα απέραντο εργοτάξιο συναντά κανείς όταν επισκέπτεται σήμερα το Ναό. Όμως το προσκύνημα δεν διεκόπη παρά μόνο 48 ώρες όταν άνοιξαν τον Τάφο.
Το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο έχει την ευθύνη της υψηλής επιστημονικής επιστασίας της μελέτης, της συντήρησης της  ενίσχυσης και της αποκατάστασης του Ιερού Κουβουκλίου.
Μια ομάδα 50 συνεργατών καθηγητών κι επιστημονικών συνεργείωντεκμηριώνουν και μελετούν ώστε να διαμορφωθεί μια πλατφόρμα δεδομένων. Η επιστημονική ομάδα απαρτίζεται από τους Μανόλη Κορέ, Ανδρέα Γεωργόπουλο, Κώστα Σπυράτο και Χάρη Μουζίκη ενώ επικεφαλής της διεπιστημονικής ομάδας είναι η καθηγήτρια του ΕΜΠ Αντωνία Μοροπούλου.
    Γύρω από το Ναό αλλά και σε διαφορετικά επίπεδα έχουν στηθεί επιστημονικά εργαστήρια για τις μελέτες και τις καταγραφές.
    Οι επιστήμονες, οι τεχνίτες και όλη η ομάδα δουλεύει σκληρά από την ώρα που θα κλείσουν οι πόρτες του ναού στις 7 το απόγευμα ως το πρωί που θα ξανανοίξουν για τους προσκυνητές.
    Η επικεφαλής της ομάδας, Αντωνία Μοροπούλου συγκλονισμένη από τα γεγονότα που ζει στον Πανάγιο Τάφο μας αποκάλυψε τα συναισθήματά της:
«Όταν ανοίχτηκε ο Τάφος του Χριστού γονάτισα μπροστά του και μαζί μου ένιωθα ότι γονάτιζε όλη η ανθρωπότητα».
         Οι εργασίες που γίνονται στο Ιερό κουβούκλιο θα μπορούσε να πει κανείς ότι θα γίνουν σημείο αναφοράς μελετών και εργασιών για τέτοια έργα.
«Στις 26 Οκτωβρίου ανοίξαμε τον Πανάγιο Τάφο» λέει η επικεφαλής. «Αναδείξαμε για πρώτη φορά τον Ιερό βράχο όπου υπάρχει η κλίνη στην οποία εναποτέθηκε το σώμα του Χριστού. Υπήρχε περίπτωση ο Ιερός βράχος να καταρρεύσει».
      Σήμερα έχοντας πλέον διατηρηθεί, αναδεικνύεται και είναι το αρχέτυπο υλικό που φέρει και τις αξίες του μοναδικού αυτού ταφικού μνημείου.
    Αποκαλύψαμε το ιστορικό εσωτερικό του Ιερού Κουβουκλίου, τις στιβάδες της ιστορίας, δηλαδή την βυζαντινή τοιχοποιία του Μονομάχου του 11ου αιώνα, τις επεμβάσεις των σταυροφόρων στη συνέχεια στη μεσαιωνική και στην αναγεννησιακή περίοδο μέχρι και την τελευταία αναστήλωση που έκανε ο Κομνηνός το 1810. Από τότε ως σήμερα δεν έχει ξαναγίνει προσπάθεια παρόλο που υπήρχε φόβος για κατάρρευση αφού δημιουργούταν πρόβλημα με τα νερά της βροχής που έπεφταν μέσα και θα έπεφταν τα κονιάματα.
     Τώρα προστατεύθηκε ο βράχος και ολοκληρώνεται και η φάση της ενίσχυσης. Θα ακολουθήσει πάνω σε κονιάματα η επανατοποθέτηση έτσι ώστε να μπορεί το ιερό κουβούκλιο να φέρει όλα τα φορτία.



 

Οι 48 ώρες που άλλαξαν τις ζωές όσων βρέθηκαν στο άνοιγμα του Τάφου

    Όλες οι εργασίες γίνονται κυρίως τη νύχτα παράλληλα κυρίως με τις ακολουθίες και την επίσκεψη του κόσμου στο Ναό. Όμως για 48 ώρες η είσοδος στον Πανάγιο Τάφο παρέμεινε κλειστή όταν έπρεπε να ανοιχτεί ο Τάφος του Χριστού. Οι στιγμές που έζησαν όσοι βρέθηκαν μπροστά στο άνοιγμα του Τάφου φαίνεται να γράφτηκαν βαθιά μέσα τους και όπως μας είπαν θα τους ακολουθούν σε όλη τους τη ζωή.
     Οι επιστήμονες αλλά και οι αγιοταφίτες ήταν εκεί σε μια μοναδική στιγμή, μια ξεχωριστή εμπειρία, ένα Θεόσταλτο βίωμα.
     Ο Μητροπολίτης Καπιτωλιάδος Ησύχιος που υπηρετεί τον Πανάγιο Τάφο πάνω από 50 χρόνια δε μπορεί να κρύψει την συγκίνησή του γι αυτό που έζησε:
        «Αποκαλύφθηκε ότι ο Τάφος είναι ζωντανός το λένε και οι άνθρωποι που εργάστηκαν διότι συνέβησαν γεγονότα τα οποία ανακοινώθηκαν. Είμαστε μπροστά στο άνοιγμα του Τάφου. Εκείνο το 48ωρο άλλαξε ακόμη πιο πολύ την ζωή μας, την πορεία μας, τα συναισθήματά μας. Όχι ότι πριν ο Πανάγιος Τάφος δεν σήμαινε κάτι αλλά τώρα σημαίνει ακόμη περισσότερα για όλους μας ακόμη και για μας που είμαστε μια χούφτα αγιοταφίτες και βρισκόμαστε εδώ για να τον φυλάμε. Δεν είναι μόνο γιατί όταν έβαλαν μέσα στον Τάφο, τα μηχανήματα αυτά απενεργοποιούνταν και όταν τα έβγαζαν, αυτά λειτουργούσαν πάλι, είναι γιατί υπάρχει η αύρα, η ενέργεια στον τόπο αυτό που δεν μπορεί κανείς να εξηγήσει. Όταν βλέπεις μέσα στον Τάφο, ακόμη και την κλίνη, που είδαμε εμείς, εκεί δηλαδή που τοποθετήθηκε το σώμα του Χριστού μας, φτάνει και λέμε ευχαριστώ που αξιωθήκαμε και το είδαμε.»
     Ο Μητροπολίτης Γάζης Αλέξιος με δάκρια στα μάτια μιλάει για την ιστορική αυτή περίοδο που ζει το Πατριαρχείο Ιεροσολύμων, οι ίδιοι αλλά και όλοι οι άνθρωποι:
     «Είναι μεγάλη ευλογία αυτό που συνέβη για όλους μας, όχι μόνο για τους αγιοταφίτες αλλά για όλη την ανθρωπότητα. Είμαστε φύλακες των Πανάγιων Προσκυνημάτων και είναι μεγάλη ευθύνη. Όμως αυτό το γεγονός του ανοίγματος του Τάφου του Χριστού με αφορμή τις αναστηλώσεις είναι σαν να έγινε για ενίσχυση όλων μας σε μια περίοδο που η κρίση μας έχει εξουθενώσει και γονατίσει. Από την άλλη, βλέπεις και αυτούς τους επιστήμονες να εργάζονται νύχτα μέρα για την αναστήλωση του Ιερού Κουβουκλίου όχι όπως θα εργαζόταν για οποιοδήποτε άλλο επιστημονικό έργο αλλά έχοντας μέσα τους και μια άλλη διάθεση για ότι ζουν στον Πανάγιο Τάφο. Τα ευρήματα, ο βράχος, όλο το ταφικό μνημείο μίλησε στις καρδιές μας. Μας ενίσχυσε μας έδωσε άλλον αέρα».

ΑΥΤΗ ΕΙΝΑΙ Η ΟΜΑΔΑ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΩΝ ΤΟΥ ΜΕΓΑΛΟΠΡΕΠΟΥΣ ΕΡΓΟΥ ΣΤΟΝ ΠΑΝΑΓΙΟ ΤΑΦΟ
Υπεύθυνη της υψηλής επιστημονικής επιστασίας του έργου: καθ. Α. Μοροπούλου, επικεφαλής της διεπιστημονικής ομάδας του ΕΜΠ που αποτελείται από τους ομοτ. καθ. Εμμ. Κορρέ, καθ. Α. Γεωργόπουλο, καθ. Α. Μοροπούλου, καθ. Κ. Σπυράκο, επ. καθ. Χ. Μουζάκη (Επιβλέπων Μηχανικός)
Η ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΟΜΑΔΑ ΤΟΥ ΕΘΝΙΚΟΥ ΜΕΤΣΟΒΙΟΥ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟΥ απαρτίζεται από τους:
Σχολή Πολιτικών Μηχανικών: καθ. Κ. Σπυράκο, επ. καθ. Χ. Μουζάκη, ΕΔΙΠ Σ. Ασημακόπουλο, ΕΔΙΠ Λ. Καράπιττα, Δρ. Χ. Μανιατάκη.
Σχολή Αρχιτεκτόνων Μηχανικών: ομοτ. καθ. Ε.Κορρέ, Β. Χασάπη ΑΜ.
Σχολή Χημικών Μηχανικών: καθ. Α. Μοροπούλου, επ. καθ. Α. Μπακόλα, ΕΔΙΠ Αικ. Δελέγκου, ΕΔΙΠ Μ. Καρόγλου, ΕΔΙΠ Κ. Λαμπρόπουλο, ΕΔΙΠ Π. Μούνδουλα†, ΥΔ Ε. Αλεξάκη, ΥΔ Μ. Αποστολοπούλου, ΥΔ Ι. Ντούτση, ΥΔ Ε. Τσιλιμαντού. Αποσπασμένοι στο ΕΜΠ από το Υπουργείο Πολιτισμού για να υπηρετήσουν στο έργο αποκατάστασης του Ι. Κουβουκλίου οι Θ. Μαυρίδης και Κ. Καραθάνου. Γραμματειακή και διοικητική υποστήριξη του έργου, Α. Λαμπροπούλου. Οικονομική και διαχειριστική υποστήριξη του έργου, Γ. Σκουλάκη. Τεχνική υποστήριξη, Ι. Μούντριχας.
Σχολή Αγρονόμων & Τοπογράφων Μηχανικών: καθ. Α. Γεωργόπουλο, καθ. Χ. Ιωαννίδη, αν. καθ. Ε. Λάμπρου, αν. καθ. Γ. Πανταζή, επ. καθ. Α. Δουλάμη, ΕΤΕΠ Σ. Σοϊλέ, ΕΤΕΠ Σ. Ταπεινάκη, ΕΤΕΠ Ρ. Χλιβέρου, ΥΔ. Π. Αγραφιώτη, ΑΤΜ Λ. Κοτούλα, ΑΤΜ Α. Παπαδάκη, ΑΤΜ Ν. Τσονάκα.
ΔΠΜΣ ΕΜΠ «Προστασία των Μνημείων» - Β’ Κατεύθυνση «Υλικά και επεμβάσεις συντήρησης: Εκπόνηση μεταπτυχιακών εργασιών σχετικών με το έργο από τους Β. Βολιώτη, Δ. Γιαννακόπουλο, Α. Ζαργκλή, Α. Κολαϊτη, Ε. Κούκουρα, Μ. Κρουσταλλάκη.
Συνεργασίες: σε ειδικά θέματα με τον καθ. Σ. Κουρκουλή και την ΥΔ Ε. Πάσιου της Σχολής Ε.Μ.Φ.Ε ΕΜΠ του Τομέα Μηχανικής, με τον ομότ. Καθ. Π. Μαρίνο της Σχολής ΠΜ ΕΜΠ του Τομέα Γεωτεχνικής Μηχανικής, και τους ΜΜ Μ. Αγαπάκη και Α. Φραγκιαδουλάκη, με τον επ. καθ. ΗΜΜΥ Δ. Κυριαζή (Παν. Πειραιώς), τον Π. Σωτηρόπουλο από την TerraMarine, καθώς και με τους Α. Αγγελόπουλο, Η. Καράμπελα και Δ. Ταμβακέρα από την ΕΥΔΑΠ, τον Α. Τσαγκαράκη από το Γεωπονικό Παν. Αθήνας και τον Γ. Οικονόμου από το Ινστιτούτο Γεωλογικών και Μεταλλευτικών Ερευνών
ΟΙ ΑΝΑΣΤΗΛΩΤΕΣ ΚΑΙ ΟΙ ΣΥΝΤΗΡΗΤΕΣ ΠΟΥ ΑΠΑΣΧΟΛΟΥΝΤΑΙ ΣΤΟ ΕΡΓΟ: Β. Ζαφείρης, ΠΜ (επικεφαλής της ομάδας αποκατάστασης), Χρ. Θεοδοράκης, Αθ. Καρύδης, Π. Χαλόφτης και Γ. Αναστασιάδης, Ι. Ανδριτσόπουλος και Γ. Παλαμάρης, Μ. Τρουλλινός και Α. Τρουλλινού, καθώς και οι αποσπασμένοι στο ΕΜΠ από το Υπουργείο Πολιτισμούγια το έργο, Κ. Καραθάνου, Θ. Μαυρίδης (επικεφαλής της ομάδας συντήρησης).
ΤΕΧΝΙΚΟ ΓΡΑΦΕΙΟ ΤΟΥ ΝΑΟΥ ΤΗΣ ΑΝΑΣΤΑΣΕΩΣ: Δρ. Θ. Μητρόπουλος (επικεφαλής του Τεχνικού Γραφείου από το Ελληνορθόδοξο Πατριαρχείο), Ο. Hamdan (από το Τάγμα των Φραγκισκανών) και I. Babayan (από το Πατριαρχείο των Αρμενίων).
Διευθυντής Διαχείρισης του Έργου: Ν. Μορόπουλος ΠΜ