ΕΥΓΕΝΙΟΣ ΒΟΥΛΓΑΡΗΣ : 300 χρόνια από της γεννήσεώς του (ολόκληρο το εισαγωγικό και εισηγητικό μέρος της ημερίδας της Ι.Μ.Κερκύρας - Παξών - Διαποντίων Νήσων. Πνευματικό Κέντρο, 29.11.2016).
Ανοίγοντας τις εργασίες της ημερίδας ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Κερκύρας, Παξών και Διαποντίων Νήσων κ. Νεκτάριος (στο 0:00) σημείωσε ότι, είναι τιμή για την Κέρκυρα,να έχει γόνο της τον Ευγένιο Βούλγαρη, ο οποίος δεν ήταν δυτικόπληκτος, αλλά εκλεκτικός, έχοντας ως γνώμονά του την Ορθόδοξη παράδοση. Προσέλαβε στο στοχασμό του την πρόοδο των φυσικών επιστημών και τις ιδέες του Διαφωτισμού, χωρίς να αρνείται την ανάγκη του ανθρώπου να προοδεύσει, έκρινε όμως τα πάντα με κριτήριο την Ορθοδοξία και την Ελληνικότητα. Ο Ευγένιος Βούλγαρης αποτελεί πρότυπο στην εποχή μας και γι’ αυτό το λόγο η Τοπική Εκκλησία, σε συνεργασία με την Μονή Βατοπαιδίου, συνδιοργάνωσαν αυτή την ημερίδα, για να δείξουν ότι μπορούμε να προχωρήσουμε, έχοντας ως πηγή έμπνευσης τέτοιες μορφές.
Εν συνεχεία, ομίλησε ο Πανοσιολογιώτατος Αρχιμ. Εφραίμ (στο 18:53), Καθηγούμενος της Ιεράς Μεγίστης Μονής Βατοπαιδίου, οποίος επεσήμανε ότι, ο Ευγένιος Βούλγαρης αγάπησε ιδιαίτερα την παιδεία και τα γράμματα. Διηκόνησε ως Σχολάρχης στην Αθωνιάδα Σχολή του Αγίου Όρους και ενέπνευσε τους μαθητές του, χωρίς να είναι σε απόσταση από την πραγματικότητα της εποχής, να βλέπουν τον κόσμο με κριτήριο το θέλημα του Θεού και την ίδια στιγμή να αξιοποιούν γόνιμα κάθε πρόοδο. Εργάστηκε με βάση τις αρχές της Ορθόδοξης παράδοσης, που είναι η φιλοξενία, η έγνοια για την προκοπή του άλλου, ο πατριωτισμός, η αξία του λόγου του Θεού, αλλά και της παιδείας γενικά, ενώ οι μαθητές του διέπρεψαν τόσο στην Ελλάδα, όσο και στην Ευρώπη και τη Ρωσία. Τόνισε ιδιαίτερα τη σχέση του Ευγένιου Βούλγαρη με τη Μονή Βατοπαιδίου, παραθέτοντας αποσπάσματα από την αλληλογραφία του με Επισκόπους και επεσήμανε ότι η προσωπικότητα του Βούλγαρη τον κατέστησε πόλο έλξης και γνωστό τόσο στους Πατριάρχες όσο και στους θύραθεν σοφούς.
Ο Πρωτοπρεσβύτερος Βασίλειος Καλλιακμάνης, καθηγητής της Θεολογικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσ/νίκης (στο 48:26), ομίλησε με θέμα «Η Ευθανασία κατά τον Ευγένιο Βούλγαρη». Ο ομιλητής τόνισε ότι, για τον Ευγένιο Βούλγαρη καλός θάνατος δεν είναι ο ανώδυνος, αλλά αυτός που έρχεται, όταν ο άνθρωπος έχει πίστη στην αιωνιότητα. Η αξιοπρέπεια δεν διαφυλάσσεται με την παραίτηση από τη ζωή, αλλά με την ελπίδα στο Θεό, που μπορεί να νικήσει την ένταση κάθε πόνου και το φόβο του θανάτου. Τέλος παρέθεσε συγκεκριμένα αποσπάσματα από πραγματεία του Ευγένιου Βούλγαρη περί ευθανασίας.
Ο κ. Γεώργιος Παπαθανασόπουλος, δημοσιογράφος και συγγραφέας (στο 1:12:25), μίλησε μεταξύ άλλων για τον όρο «ανεξιθρησκεία», συγκριτικά ανάμεσα στην αγγλική και γαλλική φιλοσοφική σκέψη του Διαφωτισμού, τον οποίο όρο καθιέρωσε ο Βούλγαρης, δεινός φιλόλογος και λεξιπλάστης.
Ο κ. Δημήτριος Μεταλληνός, διδάσκων του Ιονίου Πανεπιστημίου (στο 1:42:12), έκανε διάκριση του Διαφωτισμού σε διαφωτισμούς, με ιδιαίτερη αναφορά σε εκείνον της Αγγλίας και τις επιδράσεις του, συσχετίζοντάς τον με το έργο και τη σκέψη του Ευγένιου Βούλγαρη.
Τέλος, ομίλησε ο κ. Κωνσταντίνος Θύμης, Θεολόγος - Ιστορικός, Γραμματέας της Ι.Μ. Κερκύρας (στο 2:00:54), αναφερόμενος στον Ευγένιο Βούλγαρη, ανέδειξε τη σχέση του με την Κέρκυρα ως γενέτειρά του, τους επηρεασμούς που δέχθηκε κατά τα χρόνια που έζησε σε αυτήν και τη βαθύτατη εκτίμηση που έδειχνε στον “αγαπητόν του διδάσκαλον Ιερομόναχο Ιερεμία Καββαδία». Τέλος, λόγω της ημέρας, αναφέρθηκε στο λόγο του Βούλγαρη στον Άγιο Ανδρέα τον Πρωτόκλητο, που εκφώνησε κατά τη Θρονική Εορτή του Οικουμενικού Πατριαρχείου στην Κωνσταντινούπολη στις 30 Νοεμβρίου 1759.
ΠΗΓΗ : ΕΔΩ