Δευτέρα 31 Οκτωβρίου 2016

Aναστήλωση του Πανάγιου Τάφου από Ελληνες συντηρητές του Πολυτεχνείου



Παγκόσμιο ενδιαφέρον προκαλεί η είδηση ότι επιστήμονες άνοιξαν μετά από αιώνες για πρώτη φορά τον Πανάγιο Τάφο. Και ιδιαίτερη συγκίνηση το γεγονός ότι τη μαρμάρινη πλάκα που σκέπαζε τον τάφο του Ιησού στον Ναό της Αναστάσεως στην Ιερουσαλήμ μετακίνησαν οι Έλληνες αναστηλωτές και συντηρητές του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου, που έχουν αναλάβει την αναστήλωση και αποκατάσταση του Ιερού Κουβουκλίου του Παναγίου Τάφου.

«Το έργο βρίσκεται στην καρδιά της εξέλιξ;hς του, στην πιο κρίσιμη φάση του. Η εμπειρία είναι συγκλονιστική» δηλώνει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η καθηγήτρια του ΕΜΠ Αντωνία Μοροπούλου, επικεφαλής της διεπιστημονικής ομάδας του ΕΜΠ.
Σε τηλεφωνική επικοινωνία του ΑΠΕ-ΜΠΕ με την κ. Μοροπούλου στην Ιερουσαλήμ όπου βρίσκεται, καθώς οι εργασίες στον Πανάγιο Τάφο συνεχίζονται, η ίδια αφηγείται:

«Στις 26/10 μετακυλήσαμε την πλάκα του Παναγίου Τάφου δεδομένου ότι ολοκληρώναμε τη φάση των ενεμάτων κι έπρεπε να προστατεύσουμε τον Ιερό Βράχο. Κάτω από την μαρμάρινη πλάκα του κάλφα Κομνηνού του φημισμένου αρχιτέκτονα που είχε κάνει την αποκατάσταση του τάφου το 1810 (μετά την πυρκαγιά του 1808) βρήκαμε μια πλάκα μάλλον σταυροφοριακή -αυτό τεκμαίρεται από τον χαρακτηριστικό σταυρό των Σταυροφοριών που φέρει επάνω της.

Και από κάτω βρήκαμε την κοίτη του βράχου που θεωρείται ότι τοποθετήθηκε το σώμα του Ιησού. Διανοίξαμε ένα παράθυρο ώστε να είναι πάντα ορατός στον επισκέπτη ο ιερός βράχος.

Τώρα περνάμε στην τελική ευθεία του έργου που είναι να επανασυνδέσουμε τα μαρμάρινα και λίθινα φατνώματα τα οποία είχαμε απομακρύνει έτσι ώστε να αποκατασταθεί στέρεα το Ιερό Κουβούκλιο, με τρόπο που θα διασφαλίζει την ακεραιότητα του μνημείου και τη βιωσιμότητα της λύσης που δίνουμε.


Δεδομένου ότι η αιτία της παραμόρφωσης του Κουβουκλίου παραμένει: δεν είναι πλέον τα όμβρια ύδατα που επί χρόνια έπεφταν από τον τρούλο του Ναού της Αναστάσεως -σήμερα ο τρούλος έχει κλείσει- αλλά τα νερά που ανεβαίνουν από τα υπόγεια, από ένα συγκρότημα που συνδέει όλο τον ναό με υπόγεια κανάλια, ανασκαφές και πρέπει να γίνει επέμβαση στο άμεσο μέλλον» δηλώνει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η κ. Μοροπούλου.

Με βαθιά συγκίνηση μάς μεταφέρει στιγμές της μοναδικής κι ανεπανάληπτης εμπειρίας που βιώνει η ελληνική ομάδα: «Βιώνουμε μοναδική εμπειρία φέροντας ταυτόχρονα μεγάλο βάρος ευθύνης.

Δίπλα στον Πανάγιο Τάφο, στο πλαίσιο του έργου, έχει στηθεί ένα διεπιστημονικό εργαστήριο. Επιθυμούμε η τεκμηρίωση που θα ανακοινώσουμε να γίνει κτήμα όλου του κόσμου. Αυτό που μας συγκλονίζει όλους είναι ότι ο Τάφος του Ιησού είναι ένας τάφος ζωντανός. Εκπέμπει το μήνυμα της Ανάστασης και της ελπίδας κι είναι εκείνο που μας επηρέασε και μπορέσαμε να δουλέψουμε» λέει η Αντωνία Μοροπούλου στο ΑΠΕ-ΜΠΕ.

Οι εργασίες της διεπιστημονικής ομάδας για την αναστήλωση του Ιερού Κουβουκλίου στον Πανάγιο Τάφο ξεκίνησαν τον Ιούνιο του 2016 μετά από πρόταση του Πατριάρχη Ιεροσολύμων Θεόφιλου προς το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο και αφού εξασφαλίστηκε η συμφωνία και των άλλων δύο θρησκευτικών κοινοτήτων που χειρίζονται τον Πανάγιο Τάφο, του Τάγματος των Φραγκισκανών και του Πατριαρχείου των Αρμενίων στα Ιεροσόλυμα.

Στη διεπιστημονική ομάδα του ΕΜΠ, με επικεφαλής την Αντωνία Μοροπούλου, καθηγήτρια της Σχολής Χημικών συμμετέχουν οι καθηγητές Αρχιτεκτονικής Μανόλης Κορρές, Αγρονόμων και Τοπογράφων Μηχανικών Ανδρέας Γεωργόπουλος και ο καθηγητής της Σχολής Πολιτικών Μηχανικών Κωνσταντίνος Σπυράκος.

Η ομάδα είχε παρουσιάσει τη μελέτη της τον Ιανουάριο 2016 στην Ιερουσαλήμ ενώπιον του πρωθυπουργού, τον Φεβρουάριο ενώπιον των ηγετών των τριών θρησκευτικών κοινοτήτων που έχουν την ευθύνη του Παναγίου Τάφου και τον Μάρτιο ενώπιον του κοινού στην Αθήνα. Οι εργασίες της αποκατάστασης θα ολοκληρωθούν τον Μάρτιο του 2017.

ΠΗΓΗ : ΕΔΩ 
(http://www.tanea.gr/news/greece/article/5402150/anasthlwsh-toy-panagioy-tafoy-apo-ellhnes-synthrhtes-toy-polytexneioy/)

Πατριάρχης Θεόφιλος: Η αποκατάσταση του Παναγίου Τάφου έχει διεθνείς προεκτάσεις

Η αποκατάσταση του Ιερού Κουβουκλίου του Παναγίου Τάφου, είναι ένα γεγονός με διεθνείς προεκτάσεις, επισημαίνει στο CNN Greece o πατριάρχης Ιεροσολύμων Θεόφιλος. «Το έργο που επιτελείται αυτή τη στιγμή είναι ένα παράδειγμα ενότητας ότι οι άνθρωποι είναι σε θέση να υπερβούν τις διαφορές και τις αδυναμίες τους προκειμένου να επιτευχθεί μεγάλο έργο το οποίο είναι προς όφελος της συνυπάρξεως και του αλληλοσεβασμού».
Γιατί επέλεξε το Εθνικό Μετσόβειο Πολυτεχνείο να αποκαταστήσει το σπουδαιότερο μνημείο της Ορθοδοξίας; «Το Πολυτεχνείο είναι γνωστό τοις πάσι, έχει διεθνές βεληνεκές εξ απόψεως επιστημονικής καταρτίσεως, γνώσεως και πείρας και το οποίο αναγνωρίζεται από όλα τα διεθνή ιδρύματα και έπαιζε πάντα σημαντικό ρόλο στην αναστήλωση του ευρύτερου συγκροτήματος του Ναού της Αναστάσεως. Συνεπώς ήταν ο πλέον φυσικός επιστημονικός χώρος που θα μπορούσε να αναλάβει ένα τέτοιο έργο».
Ο Πατριάρχης Θεόφιλος επισημαίνει ότι για την ανάθεση του έργου στο ΕΜΠ έδωσαν το «πράσινο φως» και οι αδελφότητες των Φραγκισκανών και των Αρμενίων. «Εκείνο που συντέλεσε τα μέγιστα για να ξεκινήσουν οι εργασίες, ήταν η παρουσία της κ. Μοροπούλου η οποία ενεμφανίσθη έμπροσθεν ημών στην πλέον κατάλληλη στιγμή και όταν απευθύναμε το αίτημά μας ότι έχουμε ανάγκη της τεχνογνωσίας της και της εμπειρογνωμοσύνης της αμέσως προσεφέρθη και ξεκίνησε μια διαδικασία που επέφερε αυτά τα αποτελέσματα».

Το ιερό κουβούκλιο του Παναγίου Τάφου βρίσκεται δυτικά του καθολικού του ναού της Αναστάσεως και καταλαμβάνει τμήμα του δυτικού μέρους της Ροτόντας.
Αρχικά είχε τη μορφή των ιουδαϊκών λαξευμένων σε βράχο ταφικών μνημείων. Τη διαμόρφωσή του έκανε η Αγία Ελένη. Την σημερινή του μορφή έλαβε το 1810, μετά τη μεγάλη πυρκαγιά του 1808 που προκάλεσε εκτεταμένες ζημιές.
Κατά την ανακαίνιση του αυτοκράτορα Κωνσταντίνου Θ’ του Μονομάχου, που διήρκεσε από το 1042 έως το1048, γύρω από τον Πανάγιο Τάφο χτίστηκε επίμηκες οικοδόμημα, το οποίο στα δυτικά είχε την μορφή πολυγωνικού ημικυκλίου.

Το ιερό κουβούκλιο

Τα κύρια διακοσμητικά στοιχεία των εξωτερικών πλευρών του Ιερού Κουβουκλίου, σύμφωνα με στοιχεία που αντλήσαμε από το Πατριαρχείο Ιεροσολύμων είναι οι κιονίσκοι, οι ψευδοπεσσοί και οι αψίδες.
Η μοναδική είσοδος του Κουβουκλίου υπάρχει στην ανατολική πλευρά του. Η παλαιότερη ξύλινη και διακοσμημένη με σεντέφι θύρα της εισόδου διασώθηκε από την πυρκαγιά του 1808, και φυλάσσεται σήμερα στο Πατριαρχικό Μουσείο.
Στην πρόσοψη του Κουβουκλίου έχουν τοποθετηθεί τέσσερις στρεπτοί μονολιθικοί πορφυρόλευκοι κιονίσκοι, που καταλήγουν σε κιονόκρανα κορινθιακού τύπου. Πάνω από την είσοδο υπάρχει ανάγλυφη η παράσταση της Αναστάσεως του Κυρίου, η οποία φέρει νεότερη αργυρεπίχρυση επένδυση.

Επίσης, δεξιά και αριστερά  της εισόδου υπάρχουν μεγάλα και περίτεχνα μανουάλια, με την ακόλουθη εγχάρακτη επιγραφή: ΚΤΗΜΑ ΚΑΙ ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΤΩ ΧΡΙΣΤΩ ΤΩΝ ΟΡΘΟΔΟΞΩΝ ΡΩΜΑΙΩΝ, που φανερώνει και τη συνολική κυριότητα των Ελλήνων Ορθοδόξων πάνω στο ιερό αυτό προσκύνημα της χριστιανοσύνης.

Στην πρόσοψη του Ιερού Κουβουκλίου έχουν γίνει μεταγενέστερα προσθήκες, τόσο από τους Λατίνους, όσο και από τους Αρμενίους. Οι πρώτοι έχουν τοποθετήσει ελαιογραφία της Αναστάσεως και οι δεύτεροι έχουν τοποθετήσει ανάλογη παράσταση από κάτω.

Στην κορυφή του Κουβουκλίου υπάρχει στηθαίο, με μικρούς λίθινους πεσσούς και κιονίσκους και έχει σκαλιστεί ανάγλυφος οφθαλμός πάνω σε ανθέμιο. Στην βάση του στηθαίου υπάρχει στεφάνη, την οποία διαμορφώνουν τα επίκρανα των ψευδοπεσσών της ορθομαρμάρωσης. Πάνω από το Ιερό Κουβούκλιο έχει κατασκευαστεί μολύβδινος τρούλος διπλής καμπυλότητας.

Το εσωτερικό

Το εσωτερικό του Κουβουκλίου διαιρείται σε δυο μέρη. Ο προθάλαμος του αρχικού ταφικού μνημείου ονομάζεται Άγιος Λίθος ή παρεκκλήσιο του Αγγέλου. Η οροφή του θαλάμου έχει μικρό θόλο που βοηθά στον εξαερισμό του χώρου. Από αυτήν κρέμονται δεκαπέντε κανδήλες. Από αυτές πέντε ανήκουν στους Ορθοδόξους, πέντε στους Λατίνους, τέσσερις στους Αρμενίους και μια από τους Κόπτες. 
Στους τοίχους του θαλάμου υπάρχουν δυο ωοειδείς οπές, από τις οποίες μεταδίδεται το Άγιο Φως μετά την αφή του, το μεσημέρι του Μεγάλου Σαββάτου.

Ο Πανάγιος Τάφος

Ο δεύτερος χώρος του Ιερού Κουβουκλίου αποτελείται από ένα λαξευμένο στο βράχο ορθογώνιο θάλαμο. Στον τοίχο πάνω του υπάρχει ανάγλυφη η παράσταση της Αναστάσεως. Στον Πανάγιο Τάφο καίνε διαρκώς λαμπάδες και σαράντα τρείς ακοίμητες κανδήλες. Από αυτές δεκατρείς είναι των Ορθοδόξων, δεκατρείς των Λατίνων, δεκατρείς των Αρμενίων και τέσσερις των Κοπτών.

ΠΗΓΗ : ΕΔΩ
(http://www.cnn.gr/premium/story/46394/apokleistiko-cnn-greece-oi-ergasies-apokatastasis-toy-panagioy-tafoy)
















































Τη Δευτέρα, 29 Αυγούστου 2016 ο Πατριάρχης Ιεροσολύμων κ. Θεόφιλος, συνοδευόμενος υπό τού Γέροντος Αρχιγραμματέως Σεβασμιωτάτου Αρχιεπισκόπου Κωνσταντίνης κ. Αριστάρχου, τού Γέροντος Σκευοφύλακος Σεβασμιωτάτου Αρχιεπισκόπου Ιεραπόλεως κ. Ισιδώρου, τού Τελετάρχου Αρχιμανδρίτου  π. Βαρθολομαίου,  και άλλων Αγιοταφιτών Πατέρων, επιθεώρησε τις εργασίες αποκατάστασης του Κουβουκλίου του Παναγίου Τάφου, όπου τον ξενάγησαν η καθηγήτρια κ. Μοροπούλου, ο καθηγητής κ. Μουζάκης και ο αρχιτέκτονας τού Ναού της Αναστάσεως κ. Θ. Μητρόπουλος.